Kancelaria Klonowski » Postępowanie o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej (upadłość konsumencka)

Postępowanie o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej (upadłość konsumencka) jest ściśle sformalizowane i toczy się według procedury wskazanej w ustawie Prawo upadłościowe. Dzieli się przy tym na wyraźne etapy, z których każdy ma swoją specyfikę.

Etapy postępowania o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej

Postępowanie w przedmiocie upadłości konsumenckiej toczy się w kilku, ściśle wyodrębnionych etapach, które obejmują:

złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości,
wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości i wyznaczenie syndyka,
ustalenie listy wierzytelności, planu spłaty oraz sprzedaż majątku dłużnika

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Aby zainicjować wszczęcie postępowania upadłościowego, konieczne jest złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Uprawniony jest do tego zarówno dłużnik, jak i wierzyciel.

Przedmiotowy wniosek składa się do Sądu upadłościowego, a więc Sądu rejonowego Wydziału Gospodarczego ds. Upadłościowych i Naprawczych, właściwego dla miejsca zamieszkania dłużnika.

Sąd weryfikuje czy wniosek jest poprawny pod względem formalnym oraz czy dłużnik spełnił kryteria ogłoszenia upadłości, a w szczególności czy jest niewypłacalny.

Wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości i wyznaczenie syndyka

Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, Sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym:

wymienia imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika (upadłego), a jeżeli upadły nie posiada numeru PESEL – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację,
wymienia NIP, jeżeli upadły miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku,
określa, że upadły jest osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej,
wzywa wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze,
wzywa osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione przez wpis w księdze wieczystej, do ich zgłaszania syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu upadłościowym; dla wierzycieli
określa, czy postępowanie upadłościowe będzie prowadzone w trybie właściwym dla upadłości konsumenckiej, czy też w trybie zwykłym,
jeżeli postępowanie upadłościowe będzie prowadzone w trybie zwykłym, Sąd określa również, czy funkcje sędziego-komisarza oraz zastępcy sędziego-komisarza będzie pełnił sędzia czy referendarz sądowy,
wyznacza syndyka.

Dniem wykonalności przedmiotowego postanowienia jest data jego wydania. Od tej chwili ma miejsce upadłość konsumencka. Ogłoszeniu upadłości konsumenckiej towarzyszy umorzenie wszelkich toczących się przeciwko upadłemu postępowań egzekucyjnych, o czym syndyk zawiadamia prowadzących je komorników.

Ustalenie listy wierzytelności, planu spłaty oraz sprzedaż majątku dłużnika

Po ogłoszeniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej następuje kolejny etap postępowania upadłościowego. Polega on na ustaleniu przez syndyka składników i wartości masy upadłości, a więc majątku i dochodów upadłego oraz sporządzeniu listy wierzytelności.

Lista wierzytelności

Syndyk zawiadamia wierzycieli wskazanych we wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej o ogłoszeniu upadłości danego konsumenta oraz zakreśleniu terminu na zgłaszanie przysługujących im wierzytelności. Zgłoszenie wierzytelności przez danego wierzyciela stanowi podstawę, do jej ujęcia w planie podziału środków, jakie zostały uzyskane w efekcie likwidacji mienia będącego własnością upadłego oraz opracowania planu spłaty wierzycieli.

Spis inwentarza

W ciągu 30 dni od ogłoszenia upadłości syndyk jest zobowiązany do sporządzenia spisu inwentarza i oszacowania wartości masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Syndyk dokonuje weryfikacji prawdziwości informacji wskazanych przez dłużnika we wniosku o ogłoszenie upadłości. W ten sposób ustala wartość majątku upadłego, w tym jego poszczególnych składników – ruchomości i nieruchomości. Stanowią one, z dniem ogłoszenia upadłości, tzw. masę upadłości. Wykaz majątku posiadanego przez dłużnika ujmowany jest w ramach spisu inwentarza.

Plan likwidacyjny

Następnie celu syndyk sporządza plan likwidacyjny. Obejmuje on proponowany przez syndyka sposób sprzedaży składników majątku upadłego, tryb oraz termin planowanej sprzedaży. Po zakończeniu w/w czynności, syndyk przeprowadza proces sprzedaży majątku, jaki należy do upadłego w celu zasilenia funduszy masy upadłościowej. Dopuszczalne jest dokonanie tego z wolnej ręki lub też w drodze zorganizowanego w tym celu przetargu.

Podział funduszy masy upadłości

Uzyskane w ten sposób środki przeznaczane są w pierwszej kolejności na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, bieżących zobowiązań masy upadłości oraz należności alimentacyjnych. Podział kwoty następuje w ramach planu podziału funduszy masy upadłości, który syndyk przedkłada sędziemu celem zatwierdzenia. Przedmiotowy plan wskazuje stopień zaspokojenia każdego z wierzycieli uczestniczących w postępowaniu upadłościowym w zależności od przedmiotu zabezpieczającego jego wierzytelność, jej wysokości oraz ujęcia w określonej kategorii zaspokojenia.

Plan spłaty wierzycieli

W przypadku, gdy majątek upadłego nie jest w stanie zasilić masy upadłości odpowiednimi środkami, syndyk przygotowuje projekt planu spłaty wierzycieli. Bierze się w nim pod uwagę m.in. wydatki oraz możliwości zarobkowe upadłego. Taki projekt ustala przewidywane wpływy do funduszy masy upadłości oraz planowany okres płatności rat dokonywanych przez upadłego na rzecz wierzycieli. Konieczność ustalenia planu spłaty zaistnieje także, gdy co prawda nastąpiła likwidacja określonych składników masy upadłości, jednakowoż środki z niej płynące nie pozwoliły na pokrycie całości zobowiązań ciążących na upadłym.

Ustalenie planu spłaty ma ten skutek, iż upadły zobowiązany jest do uiszczenia ciążących na nim zobowiązań w tej części, która pozostała nieuregulowana po podziale funduszy masy upadłości. Spłaty te muszą być tak ukształtowane, aby umożliwić w niezbędnym zakresie utrzymanie upadłego oraz jego rodziny, przy czym okres takiego zobowiązania nie może przekroczyć 84 miesięcy.

Jeśli wskutek szczególnej sytuacji osobistej, na przykład choroby, dłużnik nie jest w stanie dokonać jakichkolwiek spłat na rzecz wierzycieli, wówczas Sąd dokonuje umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia Planu Spłaty Wierzycieli.

Zakończenie postępowania upadłościowego

Wydanie postanowienia w przedmiocie ustalenia planu spłaty wierzycieli lub postanowienia o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli oznacza formalne zakończenie postępowania upadłościowego. Nie oznacza to jednak końca powinności ciążących na upadłym. Musi on bowiem do regulować ciążące na nim zobowiązania, do chwili pełnego wykonania ustalonego planu spłaty.

Radosław Klonowski

wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Adwokatów i Radców Prawnych Klonowski & Marek sp.k.

upadłość konsumencka, układ konsumencki, upadłość przedsiębiorcy, sprawy restrukturyzacyjne i upadłościowe

Kancelaria prawna Klonowski

tel. +48 22 300 89 89

kom. +48 794 470 000

kom. +48 882 200 100

SMS24: +48 608 500 100

od 2001 dla Was

bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw

Postępowanie o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej (upadłość konsumencka)