Kancelaria Klonowski » Postępowanie restrukturyzacyjne

Postępowanie restrukturyzacyjne jest prowadzone w celu zapobieżenia ogłoszeniu upadłości dłużnika. Jest ono regulowane przez odrębny akt prawny – ustawę z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (j.t. Dz. U. z 2021 r., poz. 1588 z późn. zm.).

Jaki jest cel postępowania restrukturyzacyjnego?

Postępowanie restrukturyzacyjne podobnie jak postępowanie upadłościowe jest prowadzone wobec dłużników niewypłacalnych lub zagrożonych niewypłacalnością.

Jego celem jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli.

Przez dłużnika zagrożonego niewypłacalnością należy rozumieć dłużnika, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się niewypłacalny.

Wobec jakich podmiotów prowadzi się postępowanie restrukturyzacyjne?

Postępowanie restrukturyzacyjne może być prowadzone wobec:

przedsiębiorców,
spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, prostych spółek akcyjnych i spółek akcyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej,
wspólników osobowych spółek handlowych ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem,
wspólników spółki partnerskiej.

Z kolei nie jest dopuszczalne objęcie nim, m.in.:

Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego,
banków krajowych,
Banku Gospodarstwa Krajowego,
oddziałów banków zagranicznych,
spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
funduszy inwestycyjnych.

Jakie są formy postępowania restrukturyzacyjnego?

Restrukturyzacja może zostać przeprowadzona się w następujących postępowaniach restrukturyzacyjnych:

postępowaniu o zatwierdzenie układu,
przyspieszonym postępowaniu układowym,
postępowaniu układowym,
postępowaniu sanacyjnym.

Postępowanie o zatwierdzenie układu

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, postępowanie o zatwierdzenie układu:

umożliwia zawarcie układu w wyniku samodzielnego zbierania głosów wierzycieli przez dłużnika bez udziału sądu,
może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. W takim wypadku bowiem dłużnik ma pewność, że uda mu się przekonać większość wierzycieli do poparcia układu.

W przypadku tej właśnie procedury, dłużnik we własnym zakresie wybiera nadzorcę układu, przygotowuje propozycje układowe, a następnie przedstawia je wierzycielom i zbiera od nich głosy w celu doprowadzenia do zawarcia układu.

Przyspieszone postępowanie układowe

Przyspieszone postępowanie układowe:

umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie,
może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

Ta procedura dopuszcza zawarcie układu z wierzycielami w uproszczonym trybie. Jest ona szczególnie przydatna dla tych dłużników, którzy potrzebują natychmiastowej ochrony sądowej przed postępowaniami egzekucyjnymi prowadzonymi przez ich wierzycieli.

W przeciwieństwie do postępowania w przedmiocie zawarcia układu, ta procedura nie daje dłużnikowi prawa do samodzielnego wyboru nadzorcy układu i zbierania głosów od wierzycieli. W ramach tego postępowania bowiem to Sąd wyznacza niezależnego nadzorcę sądowego, który kontroluje czynności dłużnika. Dotyczy to przede wszystkim składanych przez niego propozycji układowych. Podstawowym zadaniem nadzorcy jest sporządzenie planu restrukturyzacyjnego.

Musisz wiedzieć, że po otwarciu przyspieszonego postępowania układowego postępowania egzekucyjne zostają niezwłocznie zawieszone z mocy prawa, a wcześniej dokonane zajęcia rachunków bankowych będą mogły być uchylone przez sędziego-komisarza.

Postępowanie układowe

Postępowanie układowe:

umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności,
może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

Postępowanie to jest przewidziane dla tych dłużników, którzy nie spełniają kryteriów pozwalających na przeprowadzenie postępowania o zatwierdzenie układu oraz przyspieszonego postępowania układowego. Jego przebieg oraz skutki prawne są zbliżone do tych, jakie charakteryzują przyspieszone postępowanie układowe. Podstawowa różnica polega na tym, że w postępowaniu układowym wierzyciel, który nie został umieszczony w spisie wierzytelności, może złożyć sprzeciw co do pominięcia wierzytelności w spisie wierzytelności. Mogą go również złożyć uczestnicy postępowania co do umieszczenia wierzytelności w spisie wierzytelności. Z uwagi na konieczność rozpoznania tych środków zaskarżenia, postępowanie to pochłania znacznie więcej czasu i na ogół trwa nawet do kilku miesięcy dłużej od przyspieszonego postępowania układowego.

Postępowanie sanacyjne

Postępowanie sanacyjne umożliwia dłużnikowi przeprowadzenie działań sanacyjnych oraz zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności.

Zaznaczyć trzeba, że działaniami sanacyjnymi są nazywane czynności prawne i faktyczne, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie mu zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.

Postępowanie to ma charakter najbardziej sformalizowany. W jego ramach dłużnik może doprowadzić do zrestrukturyzowania swojego zadłużenia, oraz uzdrowić sytuację finansową przez przeprowadzenie działań sanacyjnych na podstawie planu restrukturyzacyjnego. Cechą charakterystyczną tej procedury jest poddanie dłużnika ścisłemu nadzorowi ze strony wierzycieli, zarządcy oraz sędziego komisarza.

Na czyj wniosek jest wszczynane postępowanie restrukturyzacyjne?

Postępowanie restrukturyzacyjne, co do zasady, wszczyna się na wniosek restrukturyzacyjny złożony przez dłużnika.

Przez wniosek restrukturyzacyjny należy rozumieć wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego oraz wniosek o zatwierdzenie układu przyjętego w postępowaniu o zatwierdzenie układu.

Kiedy Sąd odmówi wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego?

Sąd odmówi otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli jego skutkiem byłoby pokrzywdzenie wierzycieli. Sąd odmówi otwarcia postępowania układowego lub sanacyjnego także w przypadku, gdy nie została uprawdopodobniona zdolność dłużnika do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu.

Postępowanie restrukturyzacyjne a postępowanie upadłościowe

Podkreślić trzeba, że złożenie wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego lub wniosku o zatwierdzenie układu z wierzycielami nie zwalnia dłużnika od obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Dopiero dokonanie przez Sąd otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego albo zatwierdzenia układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu, dokonane w terminie przewidzianym przez przepisy prawa, zwalnia z tej powinności. Musisz wiedzieć, że co do zasady, jest to 30 dni od dnia powstania stanu niewypłacalności.

Musisz wiedzieć, że w przypadku złożenia wniosku restrukturyzacyjnego i wniosku o ogłoszenie upadłości, w pierwszej kolejności rozpoznaje się ten pierwszy. Sąd restrukturyzacyjny niezwłocznie po powzięciu wiadomości o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości zawiadamia Sąd upadłościowy o złożeniu wniosku restrukturyzacyjnego. W takim wypadku Sąd upadłościowy wstrzymuje rozpoznanie wniosku upadłościowego do czasu wydania prawomocnego orzeczenia w sprawie wniosku restrukturyzacyjnego. Czynność taka nie wyłącza możliwości zabezpieczenia majątku dłużnika.

Podkreślić trzeba, że w przypadku, gdy wstrzymaniu rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości sprzeciwia się interes ogółu wierzycieli, Sąd upadłościowy wydaje postanowienie o przejęciu wniosku restrukturyzacyjnego do wspólnego rozpoznania z wnioskiem o ogłoszenie upadłości i rozstrzygnięcia jednym postanowieniem. Jeśli jednak prowadziłoby to do znacznego opóźnienia wydania orzeczenia w przedmiocie ogłoszenia upadłości, ze szkodą dla wierzycieli, a podstawy restrukturyzacji przedstawione przez dłużnika we wniosku restrukturyzacyjnym są znane Sądowi upadłościowemu, nie wydaje on przedmiotowego postanowienia i rozpoznaje wniosek o ogłoszenie upadłości, o czym zawiadamia Sąd restrukturyzacyjny.

Zaznaczyć należy, iż w przypadku, gdy została ogłoszona upadłość dłużnika, Sąd restrukturyzacyjny wstrzymuje rozpoznanie wniosku restrukturyzacyjnego do czasu uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Sąd restrukturyzacyjny odmawia też zatwierdzenia układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu albo odmawia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego w przypadku uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.

Radosław Klonowski

wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Adwokatów i Radców Prawnych Klonowski & Marek sp.k.

upadłość konsumencka, układ konsumencki, upadłość przedsiębiorcy, sprawy restrukturyzacyjne i upadłościowe

Kancelaria prawna Klonowski

tel. +48 22 300 89 89

kom. +48 794 470 000

kom. +48 882 200 100

SMS24: +48 608 500 100

od 2001 dla Was

bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw

Postępowanie restrukturyzacyjne