801 009 503

794 470 000

22 300 89 89

608 500 100

Infolinia:

telefon:

telefon:

SMS24:

od 2001 dla Was

bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw

Wbrew pozorom pomiędzy uprowadzeniem a „porwaniem” rodzicielskim jest fundamentalna różnica. Oba te czyny są całkowicie odmienne pod względem prawnym. Różne są także ich konsekwencje dla sprawcy.

Co to jest uprowadzenie rodzicielskie?

Uprowadzenie jest przestępstwem uregulowanym w art. 211 Kodeksu karnego. Zgodnie z nim – osoba, która wbrew woli osoby powołanej do opieki lub nadzoru, uprowadza lub zatrzymuje małoletniego poniżej lat 15 albo osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Praktyka orzecznicza precyzyjnie wskazuje, co należy rozumieć poprzez poszczególne znamiona tego czynu zabronionego. 

Określenie „uprowadza” znaczy „porywa, ucieka z osobą, zabiera ze sobą, przeprowadza lub przenosi z dotychczasowego miejsca pobytu w inne miejsce”. Z kolei „zatrzymuje” to „pozostawienie przy sobie, skłonienie lub zmuszenie danej osoby, do pozostania w miejscu aktualnego pobytu – wbrew woli osoby powołanej do opieki lub nadzoru”.

Uprowadzenie rodzicielskie jest przestępstwem umyślnym. Oznacza to, że jego sprawca musi działać z zamiarem jego popełnienia, a więc chce go dokonać. Zaznaczyć trzeba, że zgoda osoby małoletniej czy nieporadnej, nie zwalnia sprawcy od odpowiedzialności.

Musisz wiedzieć, że ściganie przestępstwa uprowadzenia rodzicielskiego następuje z urzędu. Tym samym, organy ścigania, a więc Prokurator oraz Policja, mają obowiązek wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego w takiej sprawie, niezależnie od działań podejmowanych przez samego pokrzywdzonego.

Bardzo ważne jest, że jeden z rodziców dziecka może ponieść odpowiedzialność za uprowadzenie tylko wówczas, gdy jego władza rodzicielska została ograniczona lub gdy został jej pozbawiony. W przeciwnym bowiem razie, oboje rodzice są osobami powołanymi do opieki nad małoletnim. Oznacza to, że porwanie rodzicielskie dokonane przez rodzica, którego prawa wobec dziecka zostały ograniczone, staje się uprowadzeniem, podlegającym sankcji przewidzianej w prawie karnym.

Co to jest „porwanie” rodzicielskie?

Wyczerpująca definicja „porwania” rodzicielskiego zawarta została w zarządzeniu nr 124 Komendanta Głównego Policji z dnia 4 czerwca 2012 r (Dziennik Urzędowy Komendy Głównej Policji, poz. 29).

Stanowi ono, że porwanie rodzicielskie jest sytuacją, w której jedno z rodziców lub opiekunów posiadających pełną władzę rodzicielską bez woli i wiedzy drugiego z nich pod pretekstem krótkotrwałego pobytu wywozi, lub zatrzymuje dziecko na stałe, pozbawiając tym samym drugiego rodzica lub opiekuna posiadającego pełną władzę rodzicielską możliwości utrzymywania kontaktu z dzieckiem w przysługującym mu zgodnie z prawem zakresie. Dodać także trzeba, iż porwaniem rodzicielskim jest także opisane powyżej działanie jednego z rodziców, przy wyraźnym sprzeciwie drugiego z nich.

W tym miejscu zaznaczyć należy, iż pomimo pozornego podobieństwa pomiędzy uprowadzeniem a porwaniem rodzicielskim, to drugie nie jest penalizowane, a więc nie stanowi czynu zabronionego przez prawo karne. Jest ono jedynie działaniem sprzecznym ze stanowiskiem drugiego rodzica, a tym samym wbrew woli innej osoby powołanej do sprawowania równej opieki nad dzieckiem. Takie zachowanie mieści się w zakresie przyznanych rodzicowi uprawnień względem dziecka.

Co robić, jak postępować? – obowiązek skorzystania z natychmiastowej pomocy prawnej

Przede wszystkim wskazać trzeba, że wszelkie działania rodzica nierespektującego ustaleń w zakresie kontaktów z dzieckiem, a więc sprzeczne z zawartym w tym zakresie porozumieniem pomiędzy rodzicami, z orzeczeniem Sądu, ugodą sądową czy mediacyjną,  który bez wiedzy oraz woli drugiego z nich, lub przy jego sprzeciwie, wywozi dziecko w inne, niż dotychczasowe miejsce pobytu bądź nie informuje rodzica o miejscu aktualnego pobytu małoletniego dziecka, spełnia w całej rozciągłości definicję porwania rodzicielskiego.

Tego rodzaju postępowanie rażąco narusza dobro dziecka oraz prawo drugiego rodzica do osobistej styczności z dzieckiem.

Co można zrobić i w jaki sposób postępować, gdy dojdzie do uprowadzenia lub porwania rodzicielskiego? Do działań, jakie powinieneś podjąć należą w odpowiedniej kolejności:

• zgłoszenie uprowadzenia dziecka na Policję,

• złożenie wniosku do Sądu opiekuńczego (rejonowego) o odebranie dziecka sprawcy, a w przypadku braku znajomości miejsca pobytu dziecka – złożenie wniosku o jego ustalenie,

• złożenie wniosku do Sądu o pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej sprawcy.

Wniosek o odebranie dziecka należy złożyć w Sądzie właściwym dla jego miejsca zamieszkania pobytu. Jeśli jednak w toku jest postępowanie rozwodowe lub separacyjne, wniosek taki składa się w Sądzie przed którym się ono toczy.

W przypadku, gdy nie jesteś w stanie określić, gdzie aktualnie przebywa dziecko uprowadzone lub porwane przez drugiego rodzica, wówczas powinieneś wystąpić z wnioskiem o ustalenie miejsca jego pobytu. Na jego podstawie, Sąd zleci Policji dokonanie czynności mających na celu stwierdzenia miejsca pobytu małoletniego, wydając tzw. ogólnopolski nakaz poszukiwań.

Sąd uznając wniosek o odebranie dziecka za zasadny, wyda w tym przedmiocie postanowienie, które jest skuteczne już w momencie jego ogłoszenia. W jego treści wskaże termin do którego drugi rodzic będzie zobowiązany do oddania dziecka z własnej woli. Jeżeli rodzic nie zastosuje się do niego, Sąd podejmie decyzję o przymusowym odebraniu dziecka.

Ostatnią czynnością, jaką powinieneś wykonać jest złożenie wniosku o ograniczenie lub nawet pozbawienie rodzica, który dopuścił się uprowadzenia lub porwania dziecka, z uwagi na  poważne naruszenie jego bezpieczeństwa i stworzenie zagrożenia dla jego zdrowia fizycznego i psychicznego.

Co jeśli rodzic uprowadził dziecko za granicę? Natychmiastowa pomoc prawna

Jeśli rodzic dokonał uprowadzenia dziecka za granicę, wówczas znajduje zastosowanie art. 12 Konwencji sporządzonej w Hadze w dniu 25 października 1980 roku dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę. Na jej podstawie, każde związane nią państwo jest zobowiązane do udzielenia odpowiedniej pomocy prawnej.

Zgodnie z wymienionym przepisem, jeżeli dziecko zostało bezprawnie uprowadzone, a w chwili wpłynięcia wniosku do władzy sądowej lub administracyjnej umawiającego się państwa w którym znajduje się dziecko upłynął okres krótszy, niż jeden rok od dnia uprowadzenia lub zatrzymania, wówczas zainteresowana władza zarządza niezwłoczne wydanie dziecka.

Radosław Klonowski

wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Klonowski & Marek sp.k.

rozwody, podziały majątku i sprawy rodzinne

Kancelaria prawna Klonowski

tel. +48 22 300 89 89

kom. +48 794 470 000

SMS24: +48 608 500 100

Odwiedź nas w mediach społecznościowych

Copyright © 2020 - Kancelaria Klonowski