801 009 503

794 470 000

22 300 89 89

608 500 100

Infolinia:

telefon:

telefon:

SMS24:

od 2001 dla Was

bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw

Alimenty oraz kontakty z dziećmi są ściśle powiązane z władzą rodzicielską. Z jednej strony spełnianie świadczeń alimentacyjnych wobec potomstwa jest obowiązkiem każdego rodzica, z drugiej zaś utrzymywanie kontaktów z małoletnim stanowi emanację uprawnień wynikających władzy rodzicielskiej.

Co to jest władza rodzicielska?

Władza rodzicielska jest przede wszystkim zespołem obowiązków rodziców względem dziecka. Uprawnienia rodzicielskie, które z niej wynikają, są jedynie wypadkową powinności i służą przede wszystkim ich realizacji. Obejmuje ona całokształt spraw dziecka i pieczę nad jego osobą, zarząd majątkiem oraz reprezentowanie. Do rodziców w szczególności należy nadawanie zasadniczego kierunku wychowania dziecka.

Jaki jest zakres władzy rodzicielskiej?

Zakres władzy rodzicielskiej obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Istotna jest także reprezentacja dziecka w ramach przedstawicielstwa ustawowego.

Dziecko jest obowiązane do współdziałania ze swoimi rodzicami. W związku z tym, jest ono  winne rodzicom posłuszeństwo. W sprawach, w których może samodzielnie podejmować decyzje i składać oświadczenia woli, powinno wysłuchać opinii i zaleceń rodziców, które są formułowane dla jego dobra.

W jaki sposób rodzice sprawują pieczę nad osobą dziecka?

Rodzice powinni władzę rodzicielską  i sprawować pieczę nad osobą dziecka tak, jak tego wymaga jego dobro dziecka i interes społeczny.

Zaznaczyć trzeba, że polskie prawo nie zawiera definicji pojęcia "dobro dziecka". Jego rozumienie zależy od konkretnych okoliczności faktycznych, w jakich znajduje się dziecko. W tym zakresie należy w szczególności uwzględnić uprawnienie dziecka do ochrony jego życia i zdrowia, prawidłowego i niezakłóconego rozwoju oraz poszanowania godności i udziału w procesie decydowania o swojej sytuacji.

Zdaniem Sądu Najwyższego, pojęcie dobra dziecka, z jednej strony, obejmuje całą sferę jego najważniejszych spraw osobistych, takich, jak na przykład rozwój fizyczny i duchowy, odpowiednie kształcenie i wychowanie oraz przygotowanie do dorosłego życia, z drugiej zaś – ma ono wyraźny wymiar materialny. Polega on na konieczności zapewnienia dziecku środków do życia i realizacji celów o charakterze osobistym, a w wypadku gdy ma ono swój majątek, także na dbałości o jego interes majątkowy.

Sami rodzice przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczący choroby lub majątku dziecka powinni je wysłuchać, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to pozwala. Powinni oni także uwzględniać w miarę możliwości jego rozsądne życzenia.

Musisz wiedzieć, że rodzice przy tym nie mogą stosować wobec dziecka kar cielesnych.

W jaki sposób powinna być sprawowana piecza nad majątkiem dziecka?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską.

Zarząd sprawowany przez rodziców nie obejmuje zarobku dziecka ani przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku. W tym zakresie dziecko jest całkowicie samodzielne. Powinieneś pamiętać, że rodzice w odniesieniu do majątku dziecka nie mogą dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko bez zezwolenia sądu opiekuńczego.

Przyjmuje się, że czynnościami zwykłego zarządu są takie, które nie polegają na zaciąganiu zobowiązań lub rozporządzaniu prawem majątkowym dziecka. Są to tzw. czynności nieobciążliwe.

Z kolei za czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka w orzecznictwie uznawane jest przede wszystkim: zbycie bardziej wartościowych składników majątku dziecka, w tym nieruchomości, i to zarówno wtedy, gdy chodzi o zbycie nieodpłatne, jak i wtedy, gdy ma ono charakter odpłatny, odpłatne nabycie nieruchomości, związane z przeznaczeniem znacznych środków pochodzących z majątku dziecka, a także zrzeczenie się własności bardziej wartościowej rzeczy, w szczególności rzeczy nieruchomej.

Zasadą jest, iż czysty dochód z majątku dziecka powinien być przede wszystkim obracany na wydatki związane z jego utrzymaniem i wychowaniem, przy czym dotyczy to także jego rodzeństwa, które wychowuje się razem z nim. Uzyskaną nadwyżkę rodzice powinni przeznaczać na inne uzasadnione potrzeby rodziny.

W jaki sposób rodzice reprezentują dziecko?

Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie w tym zakresie.

W powyższym zakresie rodzice reprezentują dziecko wobec osób trzecich, organów państwowych oraz innych instytucji, a także w jego imieniu załatwiają różne istotne sprawy, składając oświadczenia woli, na przykład wyrażając zgodę na przeprowadzenie zabiegu medycznego.

Żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka:

1. przy czynnościach prawnych między dziećmi pozostającymi pod ich władzą rodzicielską,
2. przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo że dotyczy należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania.

Ta sama zasada obowiązuje także w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym. W takim wypadku, sąd opiekuńczy ustanawia kuratora, który reprezentuje dziecko.

Alimenty a władza rodzicielska

Obowiązek alimentacyjny rodziców jest niezależny od przysługującej im władzy rodzicielskiej, choć tak naprawdę wypływa z faktu jej sprawowania.

Wspomnę jeszcze tylko, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

O obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci pisałem szczegółowo w artykule „Alimenty dla mnie i dla dzieci”.

Władza rodzicielska a kontakty z dziećmi

Musisz wiedzieć, że niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów.

Obszernie na temat kontaktów pomiędzy rodzicami a dziećmi pisałem w artykule „Uregulowanie kontaktów z dzieckiem”.

Radosław Klonowski

wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Klonowski & Marek sp.k.

rozwody, podziały majątku i sprawy rodzinne

Kancelaria prawna Klonowski

tel. +48 22 300 89 89

kom. +48 794 470 000

SMS24: +48 608 500 100

Odwiedź nas w mediach społecznościowych

Copyright © 2020 - Kancelaria Klonowski