od 2001 dla Was

bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw

Powrót do strony głównej

Powrót do artykułów

15 czerwca 2022

Podwyższenie alimentów – kiedy i jak?

Osoba, na rzecz której zostały orzeczone świadczenia alimentacyjne, może wystąpić o ich podwyższenie przez Sąd. Aby jednak skutecznie wystąpić z takim powództwem, niezbędne jest spełnienie warunków wskazanych przez obowiązujące przepisy prawa.

Czym jest podwyższenie alimentów?

Podwyższenie alimentów polega na zmianie ich wysokości w odniesieniu do wcześniejszego orzeczenia Sądu w tym zakresie.

Tym samym, aby zachodziła podstawa do podwyższenia alimentów, konieczne jest istnienie:

wyroku rozwodowego, w którym Sąd zasądził alimenty,
wyrok sądu rodzinnego zasądzający alimenty, bez rozprawy rozwodowej,
ugody w przedmiocie alimentów zawartej przed Sądem lub zatwierdzonej przez Sąd.

Jakie są podstawy prawne do żądania podwyższenia alimentów?

Aby doszło do podwyższenia alimentów, konieczne jest zaistnienie okoliczności, uzasadniających takie rozstrzygnięcie. Jest to tzw. zmiana stosunków. Aby można przyjąć, że do niej doszło, koniczne jest :

wystąpienie istotnego wzrostu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego,
zwiększenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji.

Są one ściśle ze sobą powiązane. Zwiększone i usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny zostać zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe osoby zobowiązanej do alimentów.

Sąd, rozstrzygając o zasadności podwyższenia alimentów, dokonuje porównania stanu faktycznego, który istniał w momencie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty, ze stanem, jaki ma miejsce w czasie rozpatrywania takiej sprawy.

Zadaniem powoda jest udowodnienie, że doszło do opisanej powyżej zmiany stosunków, uzasadniającej zmianę wysokości świadczeń alimentacyjnych.

W jaki sposób wykazać, że nastąpiła zmiana stosunków?

W jednym z wyroków Sąd Najwyższy wskazał, że „dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności mają charakter trwały i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie lub zakres obowiązku alimentacyjnego”.

Tak więc, przede wszystkim, zmiana stosunków musi mieć charakter istotny, a więc być znacząca. Na przykład sam upływ znacznego okresu czasu od daty wydania orzeczenia alimentacyjnego nie będzie stanowić wystarczającej przesłanki do dokonania podwyższenia świadczeń alimentacyjnych.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, do pozytywnej zmiany sytuacji majątkowej po stronie zobowiązanego dochodzi w przypadku zwiększenia się jego dochodów, przysparzających przesunięć w jego majątku, zmniejszenia koniecznych wydatków i kosztów utrzymania, uzyskania nowych możliwości zarobkowania, a także zmniejszenia się liczby osób pozostających na jego utrzymaniu.

Aby wykazać podstawę do uzyskania pozytywnego orzeczenia, można posłużyć się wszelkimi argumentami, które wskazują na zwiększenie się potrzeb uprawnionego oraz zwiększenie możliwości finansowania alimentacyjnego przez zobowiązanego. Mogą to być twierdzenia:

o spadku siły nabywczej pieniądza pomiędzy dniem, w którym zostało wydane orzeczenie zasądzające alimenty, a tym, w którym wystąpiłeś z żądaniem ich podniesienia. Niewątpliwie, inflacja jest zjawiskiem, które powoduje, że wzrastają rzeczywiste koszty utrzymania osoby uprawnionej,
wzrost kosztów utrzymania z uwagi na stan zdrowia uprawnionego z powodu na przykład długotrwałej choroby,
o istotnym pogorszeniu się sytuacji zarobkowej i majątkowej strony powodowej,
o zwiększeniu się uzasadnionych potrzeb uprawnionego. W przypadku dziecka może to dotyczyć rozpoczęcia przez nie kolejnego etapu edukacji, w szczególności studiów, co zawsze łączy się ze zwiększonym poziomem wydatków. Można także wskazać, że potrzeby dziecka wzrosły z uwagi na osiągnięcie przez nie pewnego wieku. Wskutek osiągnięcia przez małoletniego dojrzałości umysłowej, pojawiają się bowiem nowe pasje i zainteresowania, takie jak uprawianie hobby czy sportu, uczęszczanie do kina, teatru etc. To wszystko generuje dodatkowe koszty. Poza tym, im dziecko starsze, tym większe sumy pochłania jego wyżywienie oraz zapewnienie odpowiedniego ubrania.

Zaznaczyć trzeba, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, iż rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych aż do czasu ukończenia studiów przez dziecko, a więc złożenia egzaminu dyplomowego. Nie ma przy tym znaczenia, czy są to studia dzienne czy wieczorowe, jeżeli ze względu na ilość czasu potrzebną na studia, student nie jest w stanie pracować.

W jaki sposób uzyskać podwyższenie alimentów?

Aby uzyskać podwyższenie świadczeń alimentacyjnych, konieczne jest złożenie w tym przedmiocie pozwu. Powinien on zawierać pewne niezbędne elementy, analogiczne do tych, jakie musi posiadać pozew o alimenty. W pozwie o podwyższenie alimentów, konieczne jest ponadto wykazanie, iż nastąpiła zmiana stosunków, tak jak wskazywałem wcześniej.

O koniecznych elementach pozwu o alimenty pisałem w artykule „Jak napisać pozew o alimenty”.

Pozew o podwyższenie alimentów składa się w Sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania powoda lub pozwanego. Jest on wolny od wszelkich opłat sądowych.

Czy można żądać podwyższenia alimentów z datą wsteczną?

Na tak zadane pytanie, trzeba odpowiedzieć twierdząco. Możliwość wnoszenia o podwyższenie kwoty alimentów nie jest ograniczona żadnym terminem. W związku z tym, uprawniony może wystąpić z takim żądaniem także wstecz - od momentu wystąpienia zmiany stosunków, uzasadniających powództwo w tym zakresie.

Musisz jednak wiedzieć, ze wyrok w sprawie o podwyższenie alimentów najczęściej wydawany jest ze skutkiem od dnia wniesienia pozwu. Do takiej daty odnosi się wówczas postanowienie Sądu o nadaniu mu rygoru natychmiastowej wykonalności. Dzięki temu, podwyższone alimenty będą obowiązywać już w dacie wydania wyroku przez Sąd pierwszej instancji. Bez znaczenia w tym względzie będzie wniesienie przez strony środka odwoławczego w postaci apelacji.

Radosław Klonowski

wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Klonowski & Marek sp.k.

rozwody, podziały majątku i sprawy rodzinne

Kancelaria prawna Klonowski

tel. +48 22 300 89 89

kom. +48 794 470 000

kom. +48 882 200 100

SMS24: +48 608 500 100

Odwiedź nas w mediach społecznościowych

Polityka prywatności | RODO