608 500 100
Infolinia:
telefon:
telefon:
SMS24:
od 2001 dla Was
bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw
Jak podzielić majątek?
Po orzeczeniu przez Sąd rozwodu, dotychczasowi współmałżonkowie mogą przystąpić do podziału swojego wspólnego majątku. Może się to odbyć na kilka różnych sposobów. Każdy z nich ma swoją specyfikę oraz odmienny sposób przeprowadzania. W poprzednich artykułach pt. „Podział majątku po rozwodzie” oraz „Rozwód a majątek małżeński” opisałem kiedy można podzielić majątek oraz w jakiej formie. W tym wpisie skupię się na technicznej stronie tego zagadnienia i przedstawię w jaki sposób przebiega sam podział i jakie może przybrać postaci.
Jakie są sposoby podziału majątku wspólnego?
Jak wskazałem w poprzednich artykułach, podział majątku wspólnego małżonków może nastąpić w dwojaki sposób:
• w drodze umowy,
• w drodze postępowania sądowego.
W każdym z tych trybów, podział ten może nastąpić przez:
• podział rzeczy wspólnej (podział w naturze),
• przyznanie rzeczy jednemu ze współmałżonków wraz z jednoczesnym ustanowieniem obowiązku odpowiedniej spłaty na rzecz drugiego z nich,
• licytacyjną sprzedaż rzeczy wspólnej (podział cywilny).
Jak wygląda fizyczny podział rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz przyznanie rzeczy z obowiązkiem spłaty?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, każdy ze małżonków może się domagać, aby zniesienie wspólności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej. Tym samym, przyjąć trzeba, że w razie braku odmiennej woli współmałżonka, podział majątku wspólnego powinien nastąpić przez fizyczny podział rzeczy wspólnej. Byłoby to niedopuszczalne, tylko jeśli sprzeciwiałby się on prawu, zasadom współżycia społecznego lub naruszał w sposób rażący interes osób uprawnionych. Warunkiem jest także, aby rzeczy wchodzące w skład majątku wspólnego dały się podzielić pod względem fizycznym, a sam ich podział nie był sprzeczny z ich społeczno-gospodarczym przeznaczeniem i nie pociągał za sobą istotnej zmiany rzeczy lub znacznego zmniejszenia jej wartości.
Dodać trzeba, że jeżeli nie ma w tej sprawie zgodnego wniosku małżonków, to i tak Sąd dokonujący podziału majątku wspólnego, ma obowiązek zastosować ten właśnie sposób jako pierwszy. Dopiero gdy podział fizyczny będzie niemożliwy lub niecelowy, zastosowane mogą być pozostałe sposoby.
Podział tego rodzaju polega na rozdzieleniu przez Sąd pomiędzy byłych małżonków poszczególnych składników wchodzących w skład majątku wspólnego stosownie do wielkości ich udziałów w majątku wspólnym. Jeżeli występują różnice w zakresie ich wartości, wówczas Sąd zarządza ich odpowiednie wyrównanie poprzez dopłaty pieniężne w proporcjonalnej wysokości.
Zaznaczyć trzeba, iż małżonek na którego rzecz mają przypaść poszczególne przedmioty majątkowe musi wyrazić na to zgodę. Jak stwierdził bowiem Sąd Najwyższy, w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej sąd nie może przyznać uczestnikowi postępowania prawa majątkowego bez jego zgody i zasądzić od niego na rzecz innego uczestnika spłaty lub dopłaty. Bez znaczenia są tu przyczyny odmowy zgody i wszelkie inne okoliczności.
Wreszcie warto przywołać jeszcze jedno orzeczenie Sądu Najwyższego, z którego wynika, iż w wypadku objętej podziałem majątku wspólnego nieruchomości mieszkalnej Sąd powinien zmierzać - jeżeli jest to możliwe w okolicznościach sprawy - do rozstrzygnięcia zapewniającego obu uczestnikom postępowania zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych.
Jak wygląda licytacyjna sprzedaż rzeczy wspólnej?
W sytuacji, w której:
-
żaden ze współmałżonków nie wyrazi zgody na przyznanie mu konkretnego przedmiotu wchodzącego w skład majątku wspólnego,
-
nie da się lub nie powinno przeprowadzić podziału fizycznego,
-
choć jeden z byłych małżonków wnioskuje o sprzedaż rzeczy wspólnej, a drugi z nich się temu nie sprzeciwia i nie wyraża woli pozyskania danej rzeczy na wyłączną własność,
Sąd zobowiązany jest do zarządzenia sprzedaży przedmiotów majątkowych wchodzących w skład majątku wspólnego na licytacji. Jest to w pewnym sensie ostateczność, gdyż, jak wskazałem powyżej absolutne pierwszeństwo ma podział w naturze, ewentualnie z odpowiednimi dopłatami.
Sprzedaż licytacyjna odbywa się na podstawie odpowiedniego postanowienia Sądu. W jego treści Sąd może ograniczyć się jedynie do zarządzenia sprzedaży rzeczy należących do majątku wspólnego małżonków, bądź też jednocześnie rozstrzyga o wzajemnych roszczeniach małżonków. W pierwszym przypadku orzeczenie co do wzajemnych roszczeń oraz sposobu podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży zapadnie dopiero po jej przeprowadzeniu. postępowanie o podział majątku. Wówczas, po uprawomocnieniu się postanowienia zarządzającego sprzedaż, postępowanie o podział majątku ulega zawieszeniu. Wybór jednego z tych rodzajów postępowania, zależy całkowicie do uznania Sądu, który podejmuje decyzję stosownie do okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu stopnia jej zawiłości.
Sprzedaż licytacyjna odbywa się według zasad właściwych dla postępowania egzekucyjnego i dokonywana jest przez komornika. Zanim do tego dojdzie, konieczne jest przeprowadzenie przez biegłego sądowego wyceny wartości rynkowej składnika majątkowego, który ma zostać sprzedany. Jej koszty są pokrywane są przez współmałżonków.
Podlegające sprzedaży ruchomości wystawiane są na pierwszym terminie licytacji za cenę odpowiadającą 3/4 wysokości wartości ustalonej przez biegłego. W drugim terminie rzecz wystawiana jest za jedynie połowę swojej wartości.
W przypadku nieruchomości, zasadą jest, iż na pierwszą licytację wystawiane są one za trzy czwarte wartości, natomiast na drugim terminie – za dwie trzecie.
Koszty komornicze pokrywa się z ceny uzyskanej ze sprzedaży przedmiotu wchodzącego w skład majątku wspólnego.
Radosław Klonowski
wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Klonowski & Marek sp.k.
rozwody, podziały majątku i sprawy rodzinne
Kancelaria prawna Klonowski
tel. +48 22 300 89 89
kom. +48 794 470 000
kom. +48 882 200 100
SMS24: +48 608 500 100
Odwiedź nas w mediach społecznościowych
Copyright © 2020 - Kancelaria Klonowski