608 500 100
Infolinia:
telefon:
telefon:
SMS24:
od 2001 dla Was
bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw
Rozwód a majątek małżeński
Podział majątku wspólnego małżonków może nastąpić w różnym czasie. W zależności od tego, kiedy się go dokonuje, przedsięwziąć należy różne czynności prawne lub procesowe.
Kiedy można dokonać podziału majątku wspólnego?
Na wstępie trzeba zaznaczyć, że w momencie zawarcia związku małżeńskiego, pomiędzy jego stronami powstaje z mocy samego prawa ustrój wspólności ustawowej. Wskutek tego powstaje majątek wspólny. Należą do niego wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje małżonków lub też tylko przez jednego z nich.
Jeżeli współmałżonkowie chcą posiadać jedynie odrębne majątki osobiste, mogą znieść wspólność majątkową pomiędzy sobą oraz dokonać podziału majątku wspólnego.
Czynności tych można dokonać:
-
przed rozwodem,
-
w jego trakcie,
-
po rozwodzie.
Na temat majątku wspólnego oraz wspólności majątkowej pisałem innym artykule pt. „Charakterystyka wspólności ustawowej”.
W jaki sposób dokonać podziału majątku wspólnego przed rozwodem?
Zgodnie z polskim prawem, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie jest także dopuszczalne zobowiązywanie się przez niego do rozporządzania, ani też go dokonywanie go w odniesieniu do udziału, jaki przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku w razie ustania wspólności małżeńskiej.
Małżonkowie, którzy chcą pomimo tego dokonać podziału majątku wspólnego, nie przeprowadzając uprzednio rozwodu, mają jedynie dwa wyjścia:
-
zawarcie odpowiedniej majątkowej umowy małżeńskiej,
-
wniesienie pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej do sądu.
Zniesienie wspólności poprzez umowę
Małżeńska umowa majątkowa ustanawiająca ustrój pełnej rozdzielności majątkowej musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Jej skutkiem jest zniesienie majątku wspólnego. W ten sposób powstają dwa majątki osobiste współmałżonków. Każdy z nich sprawuje samodzielny zarząd swoimi aktywami.
Zniesienie wspólności przez Sąd
Sądowe zniesienie wspólności majątkowej może nastąpić tylko i wyłącznie z ważnych powodów. Może o to wystąpić każdy z małżonków.
Kiedy zachodzą „ważne powody”?
Należy przez nie rozumieć sytuację, która powoduje, że istnienie w dalszym ciągu wspólności majątkowej nie służy dobru drugiego z małżonków, oraz założonej przez nich rodziny. Z praktyki orzeczniczej wynika, że najczęściej dotyczy to takich zachowań jednego z małżonków, jak:
-
alkoholizm i narkomania,
-
trwonienie wspólnego majątku na przykład na skutek uzależnienia od gier hazardowych,
-
pozostawanie w separacji faktycznej, a więc prowadzenie przez małżonków odrębnych gospodarstw domowych, uniemożliwiających im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym,
-
brak wpływu na decyzje finansowe drugiego małżonka.
Do dokonania sądowego zniesienia wspólności majątkowej nie jest potrzebna zgoda drugiego małżonka. Można też ją ustanowić z datą wsteczną. Oznacza to, że będzie się ona odnosić do czasu, jeszcze sprzed daty wniesienia pozwu w tym przedmiocie.
Zniesienie wspólności – inne przypadki
Przepisy prawa przewidują także inne przypadki, w których może dojść do zniesienia małżeńskiej wspólności majątkowej. Zgodnie z nimi rozdzielność majątkowa powstaje także z mocy prawa na skutek orzeczenia separacji oraz ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.
Podział majątku
Pod względem technicznym, dokonanie podziału dotychczasowego majątku wspólnego małżonków, może nastąpić poprzez:
-
umowę,
-
orzeczenie sądu.
Musisz wiedzieć, że pozasądowy podział majątku może zostać połączony z samym zniesieniem współwłasności, która oczywiście powinna zostać przeprowadzona w pierwszej kolejności. Możliwe jest bowiem przeprowadzenie obydwu tych czynności w jednym akcie notarialnym.
Tymczasem, każdy sądowy podział majątku przed rozwodem musi przebiegać w dwóch etapach, Najpierw bowiem trzeba przeprowadzić zniesienie wspólności w odrębnym postępowaniu, a dopiero następnie podział majątku wspólnego. Sprawa o rozdzielność majątkową toczy się w trybie procesu, natomiast podział majątku dokonuje się w postępowaniu nieprocesowym, toteż nie można połączyć tych dwóch spraw i rozpatrywać ich wspólnie.
Szczegóły dotyczące sposobów podziału majątku wspólnego zawarłem w artykule pt. „Podział majątku po rozwodzie”.
W jaki sposób dokonać podziału majątku wspólnego w trakcie rozwodu?
Podział majątku wspólnego może także nastąpić w trakcie przeprowadzania rozwodu. Niezbędny jest do tego wniosek złożony przez jednego z małżonków.
W takim przypadku, Sąd w wyroku orzekającym rozwód może dokonać takiego właśnie podziału. Nie jest to jednak dopuszczalne, gdy spowodowałoby nadmierną zwłokę w postępowaniu rozwodowym. Zależy więc to w pełni od uznania Sądu.
W jaki sposób dokonać podziału majątku wspólnego po rozwodzie?
O podziale majątku wspólnego po rozdziale pisałem szczegółowo w artykule pt. „Podział majątku po rozwodzie”.
W jaki sposób rozwód i orzeczenie o winie wpływa na podział majątku?
Z chwilą orzeczenia przez Sąd rozwodu, każdy ze współmałżonków może wystąpić z żądaniem dokonania podziału majątku wspólnego.
Orzeczenie Sądu w przedmiocie winy za rozpad małżeństwa i wskazanie jako wyłącznie odpowiedzialnego za ten stan rzeczy jednego ze współmałżonków, w żaden sposób nie wpływa na kształt i zasady podziału majątku wspólnego. Wynika to z faktu, iż tego rodzaju rozstrzygnięcie dotyczy tylko i wyłącznie sfery stosunków osobistych pomiędzy stronami. Z kolei orzeczenie w zakresie podziału majątku odnosi się jedynie do stosunków finansowo – majątkowych pomiędzy małżonkami. Obydwie te sfery są całkowicie niezależne od siebie i nie wpływają na siebie wzajemnie.
Radosław Klonowski
wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Klonowski & Marek sp.k.
rozwody, podziały majątku i sprawy rodzinne
Kancelaria prawna Klonowski
tel. +48 22 300 89 89
kom. +48 794 470 000
kom. +48 882 200 100
SMS24: +48 608 500 100
Odwiedź nas w mediach społecznościowych
Copyright © 2020 - Kancelaria Klonowski